اجارهنشینی، خوشنشینی!
یکی از اصلیترین هزینههای مردم در همه دنیا هزینه مسکن است. در واقع کسانی که اجارهنشین هستند در همه جای دنیا مجبورند درصد مهمی از درآمد ماهانهشان را برای سکونت در یک خانه استیجاری هزینه کنند.
اما اجارهنشینی در آلمان با چیزی که ما در ایران سراغ داریم کاملا متفاوت است. در این مطلب احتمالا چندین مرتبه، از تعجب چشمهایتان گرد خواهد شد و جمله را برای اطمینان از صحت آن، بازخوانی میکنید.
این مطلب در تاریخ ۳ آذر ۱۳۹۸ در روزنامه هفت صبح منتشر شده است که میتوانید با کلیک بر روی اینجا آنرا در سایت هفت صبح مشاهده کنید.
در سرزمین جرمنها، سختی اصلی اجارهنشینی، پیدا کردن منزل مورد نظر و مناسب است. وقتی شما قصد اجاره یک آپارتمان یا خانه ویلایی را دارید، بعد از هماهنگی برای بازدید، باید همه مدارک لازم را برای بنگاه طرف قرارداد با صاحبخانه ارسال کنید. این مدارک شامل کلیه مدارک شناسایی، استعلام بانکی از وضعیت حساب و صورت بدهیها که به راحتی در آلمان قابل استعلام است، نظر صاحبخانه قبلی و فیش حقوقی ۳ ماه آخر است. مالک آپارتمان از افراد مختلفی که درخواست اجاره آن منزل را دارند همه این مدارک را دریافت میکند و مشغول بررسی مدارک همه متقاضیان میشود. این تصمیمگیری مالک یکی از مهمترین و حساسترین تصمیمگیریهای او برای ملکش خواهد بود که در ادامه، دلیل آنرا برایتان خواهم گفت.
در آلمان، قرارداد اجاره منزل بهصورت نامحدود بسته میشود.
یعنی تا زمانیکه مستاجر قصد تخلیه منزل را نداشته باشد و اجاره را پرداخت کند و قوانین را رعایت کند، مالک قادر نخواهد بود به دلایلی مانند ازدواج پسرش، مستاجر را مجبور به ترک منزل کند. تنها اتفاقاتی مثل قصد برای تخریب و نوسازی ساختمان میتواند به مالک این حق را بدهد که با اعلام از یک سال قبل به مستاجر، او را از زمان تخریب ساختمان مطلع سازد و درخواست تخلیه آپارتمان را ارائه دهد. بهخاطر همین قانون، صاحبخانه تا قبل از امضای قرارداد اجاره، صاحب آن ملک محسوب میشود، بعد از امضای قرارداد، ممکن است مستاجر برای بیش از بیست سال در همان منزل سکونت گزیند و اقدام به واریز وجه اجاره کند.
جالب اینکه میزان افزایش اجاره بها، عددی مشخص و رسمیست که در قرارداد قید میگردد، مثلا سالی نیم درصد یا هر دو سال یک درصد به مبلغ اجاره اضافه خواهد شد. این اعدادی که گفتم، واقعی بودند! ملکی که اجاره آن در سال اول هزار یورو باشد، در سال دوم تنها شامل پنج تا ده یورو افزایش خواهد شد! بنابراین، مستاجر قادر خواهد بود با تصوری که از میزان سکونت خود در این ملک دارد، اقدام به بازسازی یا اعمال تغییرات در آن نماید، چراکه اطمینان دارد قصد دارد برای هشت یا ۱۰سال در این ملک سکونت داشته باشد.
یکی دیگر از نکاتی که برای ما بسیار غریب و شاید عجیب است، اعمال یک محدودیت در قرارداد از سوی صاحبخانه است.
برای ایرانیان باور نکردنیست! شرط اولیه بسیاری از مالکین برای مستاجر، اقامت حداقل دو یا سه ساله در منزل است! یعنی برخلاف ایران که قراردادها همه یکساله بسته میشوند و هیچ مالکی راضی به عقد قرارداد دو یا چند ساله نیست، در آلمان مالکین اصرار دارند که مستاجر کمتر از دوسال اقامت نداشته باشد و سالها بدون دغدغه با همین مستاجر ادامه دهند. ابتدای مطلب گفته بودم که احتمالا چندین بار تعجب خواهید کرد، مطمئنم که تا الان برایتان اتفاق افتاده است.
قانون مبلغ ودیعه یا همان پول پیش منزل، که در ابتدا به صاحب ملک پرداخت میشود، در همه جای آلمان ۳ برابر اجاره خانه محاسبه میشود و عددی رسمیست، و مبلغ اجاره هم با ضرب متراژ خانه در مبلغ اجاره محل ملک برای هر متر مربع به دست میآید و صاحب ملک توانایی افزایش آنرا ندارد. مسلما مواردی مانند نوساز بودن در مبلغ اجارهبها تاثیرگذار است، اما تفاوت به قدری کم است که فقط با ماشینحساب میتوان آنرا متوجه شد.
در آلمان، اجارهنشین بودن به قدری راحت است که بسیاری از افراد، ترجیح میدهند هیچوقت اقدام به خرید ملک نکنند و هر چندسال یکبار، اقدام به تعویض خانه برای ایجاد تنوع کنند. مسئولیت نگهداری از ملک، مالیات بر ملک و بر درآمد حاصله از مبلغ اجارهبها، سختیهاییست که فقط گریبانگیر صاحب ملک است و باعث شده که خانه داشتن در آلمان، در برخی موارد سختیهایش از اجارهنشینی هم بیشتر باشد. در واقع، جمله «اجاره نشینی، خوش نشینی» مسلما در جامعه آلمان مصداق دارد، و نه در کشور خودمان که مستاجرین از روز شروع اجاره، با ترس از میزان افزایش اجارهبهای سال بعد باید سر کنند.
برای مطالعه مطلب در نسخه pdf روزنامه، روی عکس کلیک کنید