تحصیل در مدارس آلمان!
در مطلب این هفته قصد دارم برایتان کمی درباره مدارس و سیستم آموزشی آلمان بگویم.
در کشور آلمان، سیستم مدارس در استان‌های مختلف، متفاوت است. البته این تفاوت در جزئیات بوده و شامل کلیت سیستم آموزشی نمی‌شود و مدارک تحصیلی هر استان، در کل کشور به رسمیت شناخته می‌شود و معتبر است. تنها قانونی که برای همه افراد در کل آلمان یکسان است، اجباری بودن تحصیل برای فرزندان است که در صورت سرپیچی والدین از این قانون و ممانعت از تحصیل فرزندان، دولت با خانواده کودک به شدت برخورد می‌کند.
به صورت معمول، کودکان در ۶ سالگی وارد مدرسه ابتدایی می‌شوند. دوره دبستان در استان‌های مختلف، بین ۳تا ۵ سال است و پس از آن، کودکان بر اساس عملکرد تحصیلی، توانایی‌ها و استعدادها و علایقشان، راه‌های مختلفی را پیش روی خود می‌بینند. مدارس متوسطه که شبیه دوران دبیرستان در ایران است، در آلمان به سه دسته تقسیم می‌شوند.
این مطلب در تاریخ ۲۴ آذر ۱۳۹۸ در روزنامه هفت صبح منتشر شده است که می‌توانید با کلیک بر روی اینجا آن‌را در سایت هفت صبح مشاهده کنید.
دسته اول که Hauptschule (هاوپت‌شوله) نام دارند،
مناسب دانش‌آموزانی است که از نظر تئوری، در سطح پایین‌تری قرار می‌گیرند و پیش‌بینی می‌شود که در رشته‌های فنی و حرفه‌ای و یا مشاغل فنی، موفق‌تر خواهند بود. این دوره تا کلاس نهم یا دهم به طول می‌انجامد و پس از آن، دانش‌آموز می‌تواند یک دوره آموزش کار را برای یادگیری یک شغل به صورت تخصصی شروع کند. اما دانش‌آموز با پایان این دوره در کلاس نهم، نمی‌تواند مدرک دیپلم را دریافت کند و برای دریافت مدرک، باید یک‌سال دیگر به تحصیل ادامه دهد.
اما دسته دوم دبیرستان‌ها، Realschule (رئال‌شوله) نام دارند
مناسب دانش‌آموزانی است که قصد تحصیل در رشته‌هایی مانند پزشکی، اقتصادی یا مالی را دارند و در دوره دبیرستان بیشتر با درس‌های بر پایه ریاضیات، زیست‌شناسی و زبان آلمانی سروکار دارند. در پایان این دوره که تا پایان کلاس دهم ادامه دارد، دانش‌آموز مدرک دیپلم خود را دریافت می‌کند و می‌تواند به دوران تحصیل اجباری خود خاتمه دهد. ضمن اینکه با داشتن این دیپلم، اجازه ادامه تحصیل در دانشگاه‌های فنی و حرفه‌ای را دریافت می‌کند.
اما دسته سوم که Gymnasium (گومنازیوم) نام دارد
برای دانش‌آموزان مستعدتر مناسب است که قصد ادامه تحصیل در دانشگاه را دارند. این نوع دبیرستان، از دو دسته دیگر بیشتر به طول می‌انجامد و در پایان کلاس سیزدهم، دانش‌آموز باید در امتحان پایانی پیش‌دانشگاهی که به صورت سراسری برگزار می‌شود شرکت کند و در صورت قبولی در این امتحان، مدرک پیش‌دانشگاهی یا Abitur (ابیتور) را دریافت می‌کند که این مدرک، پیش‌نیاز ورود به دانشگاه‌های آلمان است و معادل مدرک پیش‌دانشگاهی در ایران است. مسلما در پایان این دوره هم دانش‌آموزان قادر خواهند بود وارد دوره‌های کار آموزی و یا بازار کار شوند و البته می‌توانند با انتخاب دانشگاه، اقدام به شروع تحصیلات آکادمیک خود کنند.
اما برای انتخاب دانشگاه هم دو گزینه پیش روی جوان‌های آلمانی است.
نوع اول دانشگاه، همان تعریف سنتی دانشگاه در ایران و سایر کشورهاست که Universität (اونیورزیتِت) نامیده می‌شود و بیشتر در آن به صورت علمی و تئوری و البته تحقیقاتی به برنامه‌های آموزشی نگاه می‌شود و دانشجویان درصد بیشتری از آموزش را به صورت تئوری فرا می‌گیرند و برای آموزش کامل، باید تحقیقات خودشان را هم به آن اضافه کنند. در این مدل، دانشگاه‌هایی هم وجود دارند که به صورت تخصصی، به تدریس رشته‌های مهندسی مشغولند و دانشگاه‌های تکنیکال نامیده می‌شوند.
نوع دوم دانشگاه که Fachhochschule (فاخ‌هوخ‌شوله) نامیده می‌شود،
بیشتر بر روی فعالیت‌های عملی و فنی و مهندسی تاکید دارد و دانشجویان در آن، رشته‌های فنی را به صورت عملی‌تری آموزش می‌بینند. بسیاری از کارفرمایان، به دلیل آموزش عملی و آمادگی بیشتر دانشجویان مراکز Fachhochschule، ترجیح بیشتری در استفاده از فارغ‌التحصیلان این مراکز آموزش عالی دارند.
مدارس و دانشگاه‌ها در آلمان، همگی فقط ۵ روز در هفته فعالیت می‌کنند و روزهای شنبه و یکشنبه، دانش‌آموزان و دانشجویان فرصت مرور درس‌ها را دارند. البته در بسیاری از مدارس هم، در روزهای شنبه کلاس‌های کمک آموزشی برگزار می‌شود که حضور در آن‌ها، در اغلب موارد اجباری نیست و به اختیار دانش‌آموز است.
هدفم از نوشتن این مطلب، نمایش حق انتخاب متعدد دانش‌آموزان برای پیدا کردن مسیر واقعی و نزدیک به استعدادها و علایق آن‌ها در سیستم آموزشی آلمان است. شاید وقت آن رسیده باشد که در سیستم آموزش کشور خودمان هم، یک بازنگری کلی صورت پذیرد تا استعدادهای فراوان کودکان ایرانی هم در جهت درست تربیت شود.
برای مطالعه مطلب در نسخه pdf روزنامه، روی عکس کلیک کنید
