هفته گذشته وارد مبحث استفاده از فناوری برای محافظت از محیط زیست شدم. برایتان گفتم که دولت آلمان، در حال تلاش برای رسیدن به تولید انرژی مورد نیاز کشور از منابع تجدیدپذیر مثل باد و نور خورشید است. مسلما رسیدن به چنین هدف بزرگی، بدون استفاده از همه دانش بشر و کمک گرفتن از تکنولوژی، میسر نیست.

یکی دیگر از اقداماتی که دولت آلمان برای مراقبت از زمین انجام داده، تفکیک زباله است. اگر یادتان باشد در مطلب چند هفته قبل که به نامه‌نگاری‌های خسته‌کننده آلمان مربوط بود، از میزان استفاده زیاد از کاغذ در این کشور گفتم و نوشتم که خوشبختانه میزان دورریز کاغذ در آلمان بسیار کم است و تقریبا همه کاغذها، بعد از یک بار استفاده، بازیافت شده و مجدد به چرخه تولید باز می‌گردند. در مطلب این هفته قصد دارم درباره بازیافت یکی از مهم‌ترین زباله‌هایی که بشر هر روزه تولید می‌کند و راه حل جرمن‌ها برایتان بگویم.

بطری‌های شیشه‌ای و پلاستیکی! روزی نیست که عکسی از صدمات حیوانات که بر اثر رها کردن بطری‌های پلاستیکی یا شیشه‌ای در طبیعت به آنها وارد شده، نبینیم. این زباله‌های جان‌سخت، برای تجزیه شدن در طبیعت، به بیش از چند صد سال زمان نیاز دارند! به عدد توجه کنید! چند صد سال!

این مطلب در تاریخ ۱۵ مهر ۱۳۹۸ در روزنامه هفت صبح منتشر شده‌ است که می‌توانید با کلیک بر روی اینجا آن‌را در سایت هفت صبح مشاهده کنید.

اما در آلمان، با روشی که دولت از بیش از ۱۰ سال پیش استفاده کرده، میزان دورریز این زباله‌ها نزدیک به صفر است.

روش مورد استفاده آلمان برای ما ایرانی‌ها بیگانه نیست. اگر یادتان باشد، تا همین ۱۰ سال قبل برای خرید نوشابه یا شیر، باید مبلغی رو به عنوان «گرویی» پرداخت می‌کردیم که پس از باز پس دادن شیشه‌ها، به ما عودت داده می‌شد. اما روش آلمانی‌ها، روش تشویقیست. بدین صورت که بابت شیشه محصولات، چیزی به قیمت آن‌ها اضافه نشده که با پس دادن شیشه به ما برگردانده شود، بلکه قسمتی از قیمت محصول برای بطری در نظر گرفته شده که با پس دادن بطری، به شما برگردانده می‌شود و قیمت تمام شده محصول، ارزان‌تر خواهد شد.

برای مثال، اگر هر بطری آب در آلمان یک یورو قیمت داشته باشد، بعد از پس دادن بطری آن ۲۵ سنت از این یک یورو را دریافت می‌کنید و قیمت تمام شده آب برای شما از یک یورو به ۷۵ سنت کاهش می‌یابد. اما فناوری کجای این داستان به کمک دولت آمده؟

تقریبا همه بطری‌های پلاستیکی و شیشه‌ای در آلمان بارکد دارند، و بین ۷ تا ۲۵ سنت قیمت آن‌هاست.

درون همه سوپر مارکت‌ها و دقیقا در راهروی ورودی، دستگاه‌های بزرگی قرار دارد که شما می‌توانید بطری‌های جمع‌شده‌تان را تک تک وارد آنها کنید که به صورت اتومات اسکن شده و در نهایت، می‌توانید مبلغ را به صورت نقدی از صندوق بگیرید، یا برای خریدتان استفاده کنید یا با گزینه‌ای که در همین دستگاه‌ها وجود دارد، به سازمان‌های فعال محیط زیست اهدا کنید.

به علت اینکه هر بطری خالی‌ در آلمان پول نقد محسوب می‌شود، افراد حتی اگر در خیابان آب یا نوشابه بخرند و بنوشند، پس از خالی شدن بطری آن‌را دور نمی‌اندازند. اگر هم کسی از بطری ۲۵ سنتی خود چشم‌پوشی کند و آن‌را دور بیندازد، افراد نیازمند از جمع کردن بطری‌ها و دریافت مبلغ آن‌ها، قسمتی از نیاز مالی‌شان را تامین می‌کنند. بنابر‌این، بطری خالی در آلمان روی زمین باقی نمی‌ماند، و به سرعت صاحب جدیدی پیدا می‌کند. این تدبیر دولت، باعث شده ورود پلاستیک و شیشه به طبیعت در این کشور، به حداقل برسد و با یک طرح تشویقی، خود مردم و قشر نیازمند، به کمک دولت برای جمع‌آوری همه بطری‌ها بیایند.

مدتی قبل شنیده بودم که در تهران هم، شهرداری شروع به اجرای این طرح کرده و در حال نصب این دستگاه‌ها در هایپرمارکت‌هاست.از اینکه این طرح به مراحل اجرایی رسیده یا نه خبر جدیدی ندارم. اما اگر واقعا شهرداری هم با تجهیز کردن خود به این دستگاه‌ها در شهرهای مختلف، قدمی در راستای جمع‌آوری بطری‌ها بردارد، بسیاری از نیازمندان هم برای کسب درآمد به صورت خودجوش به این طرح خواهند پیوست و تنها در چند ماه، اثری از بطری‌های شیشه‌ای و پلاستیکی در خیابان‌ها، رودخانه‌ها و دریاهایمان باقی نخواهد ماند. بدین ترتیب با استفاده از فناوری می‌توان با یک‌بار هزینه، قدم بزرگی در جهت جلوگیری از افزایش زباله‌ها برداشت.

برای مطالعه مطلب در نسخه pdf روزنامه، روی عکس کلیک کنید